The reality check – clean air in political programs 2023

Johannes Plenio (Unsplash)

Despite years of concerted efforts by stakeholders and public policy centers advocating for a greater emphasis on clean air, we have yet to secure the commitment of key government officials and the broader political landscape in Poland. While some solutions addressing specific clean air issues have been implemented, they lack coherence and do not represent a comprehensive public policy. This slow advancement in clean air policy is a challenge we all face. Last year, we prepared a report evaluating the feasibility of clean air public policy in Poland and exploring ways to enhance it. Now, we are examining how political parties incorporate this issue into their manifestos for the 2023 parliamentary election.

First, we sought the opinions of members from the Standing Subcommittee on Air Quality and the Committee on Environment, Natural Resources, and Forestry of the Polish Parliament regarding the maturity of clean air public policy in Poland. To ensure data comparability, we employed the same Andrews’ framework that we used in the aforementioned report. Responses were given on an uncertainty scale, where „0” represents complete certainty and „6” signifies a lack of awareness, blind spots, and chaos. The results of this assessment are presented in the image below.

IZiD

The results are as expected: self-assurance from the ruling party and criticism from the democratic opposition. However, there are couple of noteworthy observations. Despite their general optimism, the Law and Justice party acknowledges substantial risks concerning the future success of their policy in the realm of their promises. According to them, the policy solutions and anticipated outcomes are not entirely lucid or achievable. This implies that while the chances of policy success remain uncertain, there’s a belief that the issues it poses can be resolved. Below, we highlight the policy areas of greatest concern for the ruling party, along with the average response provided in their self-assessment:

  • Are the potential winners and losers of this policy work clearly identified, accepted and being managed? (av. answer: 3.82)
  • Are public beneficiaries and other affected public parties actively engaged with (and committed to) the work? (av. answer: 4.23)
  • Are risks of non-delivery of milestones and deliverables clear and manageable? (av. answer: 3.75)
  • Are agents being (or likely to be) effectively mobilized to execute programmed actions? (av. answer: 3.2)

It’s important to note that any response above 3 in the policy maturity evaluation process is a red flag. It indicates a level of uncertainty that borders on ambiguity.

So critical opinions from the opposition on the clean air policy future success should be reflected in their political programs. We have review them with that respect and find it not really the case. Below are presented each party postulates presented in their election manifestos regarding clean air.

 


The Left (KW Nowa Lewica)

This program is among the most acknowledging of the challenges facing clean air policy. Specifically, like the Law and Justice party, it believes that Poland should ensure energy security while also addressing climate change seriously. It also highlights the smog issue. However, it doesn’t specify how to strike this balance.

29. Poland’s energy resilience. We must be a country that is both energy secure and serious about climate change. Instead of depending on raw materials from Russia and other dictatorships, we will bet on the development of energy based on renewable sources and nuclear energy. Moving away from fossil fuels is a civilizational necessity. We will support Polish and European research in clean energy, energy efficiency and energy storage.

30. Green light for renewable energy. Thanks to public investment in solar panels and onshore and offshore wind power plants, most of the electricity consumed in the economy will come from RES in 2035. We will unlock the development of RES, among other things, by easing harmful distance regulations, and we will develop energy storage capacity, including through pumped storage power hydro plants. We will develop biogas plants and biomethane plants in rural areas. In the next few years, with the addition of nuclear, we will lead to a zero-carbon energy mix. Stable energy generation with its contribution will also enable the production of green hydrogen for transportation and the chemical industry.

31. Energy-efficient infrastructure. The cheapest and cleanest energy is that which does not need to be produced. We will implement systemic solutions leading to energy savings. The public sector will set a good example by implementing thermo-modernization of public buildings (educational institutions, health care, administration, etc.) and implementing a program to modernize the street lighting system using smart technologies.

32. Electrification Program. We will carry out a thorough modernization of Poland’s transmission and distribution network to reduce energy losses in transmission, lower electricity bills and reduce the number of failures. The investments will also allow the grid’s capabilities to be adapted to the new geographic distribution of generating capacity and a larger number of non-controlled distributed sources.

35. Energy shared ownership. We will introduce legal facilitation for the creation and development of energy cooperatives and community energy clusters, co-managed by residents, including priority in applying for funding. Everyone will be able to benefit from clean energy by becoming a shareholder – and thus an energy producer – in an energy cooperative, including in cities. We will involve citizens and citizens in the decision-making and investment process in public investments in RES, so that no one is left behind.

36. European Energy Union. We support the strengthening of energy cooperation within the European Union. We will bet on EU cooperation in sourcing raw materials in order to lower their prices and prevent suppliers from playing community countries against each other. The European Union needs an effective system to promote and finance a fair energy and economic transition. We will work to replace the current EU Emissions Trading System (ETS) with a more predictable and less speculation-prone fee system. Until then, we will ensure that every zloty from the ETS is allocated to reducing Poland’s carbon and environmental footprint.

46. Fight against smog. We will fight the smog problem by developing district heating and system heat and expanding the boiler replacement program. We will cover up to 100% of the cost of replacing boilers for low-income households. We will introduce an obligation to issue universal air pollution alerts when the standards applied in the European Union countries are exceeded. We will carry out an investment program to insulate homes and save energy for a target of 1.5 million buildings, co-financed by the European Union.

70. Electrification of transportation. We will develop electromobility in Poland. In addition to electric trains and streetcars, we will invest in electric buses and trolleybuses. We will increase the number of charging stations for electric cars to enable convenient travel. We will invest in research and implementation of hydrogen and biofuel technologies where electrification would be ineffective.

 


The Civic Coalition (Koalicja Obywatelska)

The manifesto doesn’t even mention „clean air” explicitly. While there are some proposed initiatives that support this goal, the crucial document outlining how to facilitate an energy transition to reduce CO2 emissions is merely announced, not detailed.

56. We will create a program for the restoration of peatlands and wetlands that will take full account of the interests of Polish farmers to protect the environment. It is estimated that man-drained peatlands emit more greenhouse gases in Poland than the power plant in Belchatow.

62. We will reduce the cost of running farms: providing support for investment in biogas plants, photovoltaic farms and heat pumps.

84. We will restore favourable billing rules for energy produced for prosumers – lower electricity bills for those investing in photovoltaics.

85. We will enable the creation of 700 local energy communities generating their own cheaper electricity.

86. We will submit a bill to unblock the possibility of onshore wind power development (reducing the distance to 500 m) with clear and fast rules for issuing construction and connection decisions. Local communities will receive 5% of revenues from energy sales.

89. We will present a detailed energy transition plan to reduce CO2 emissions by 75% by 2030. We will accelerate the development of low-carbon energy sources (RES and nuclear power). We will develop assumptions for a coherent nuclear power development program and precisely define how it will be financed.

 


The Thord Road (Trzecia Droga)

Although „clean air” is highlighted in the title of one of the 12 guarantees of the Third Road, its treatment is superficial. Only a few solutions are mentioned, primarily as examples, and they are neither elaborated upon nor comprehensive in terms of the country’s energy transformation. As a result, the topic is merely touched upon.

8. Green Poland. Cheap electricity, clean air.

Homeowners, farmers, and entrepreneurs will be able to produce cheap green energy and profit from it. Thanks to the funds from the National Recovery Plan, we will power Poland with energy from our sun, wind, and our biogas plants. We will allow the purchase of electricity from panels directly from private farm owners. It will become as simple as online shopping and, above all, cheaper than today due to competition between suppliers. We will break the state monopoly on power networks.

We must protect the natural environment, and Polish forests are our national treasure. Unfortunately, the amount of wood exported from Poland is growing rapidly, and almost 19 million cubic meters of wood have been exported from the country in just 4 years. We will limit the export of unprocessed raw materials outside the EU. Timber from Polish forests should primarily serve Polish business. We will stop treating Polish forests as mere wood factories. We will eliminate senseless clear-cutting, and the most valuable 20% of Polish forests will be under a complete logging ban. We will also strive to increase the area of national parks and nature reserves to better protect the unique species of flora and fauna in Poland.

 


The Confederation (Konfederacja)

As a fundamental tenet, the party opposes what it terms as the over-regulation of life. While it staunchly supports the freedom of choice, this doesn’t mean it overlooks the need for an energy sector transformation. Beyond embracing coal to maintain our energy sovereignty, it backs nuclear, gas, geothermal, biomass, biogas, and hydroelectricity. However, it opposes state aid for photovoltaic systems and wind turbines, rejecting a strategy based on continuous subsidies and regulations, preferring instead to leave such decisions to the market. Underlying their stance is the principle that Poland must not become reliant on energy imports, whether in the form of fuels or technology and components for wind and solar power plants.

Opposition to the methane agreement, which would mean: closing about 90% of Poland’s mines by 2027 and eliminating thousands of jobs, deepening Poland’s energy dependence, increasing energy costs for businesses and households.

Opposition to the ETS system of certificates for CO2 emissions in industry and energy, which would mean: more than doubled electricity bills due to CO2 emission fees and bring about the collapse of Poland’s coal mining and power sector.

Opposition to the ETS2 system of certificates for CO2 emission certificate scheme for transport and construction, which would mean: raising fuel prices – and thus the prices of most goods and overall inflation, and raising the price of housing and homes.

Opposition to the ban on registration of new combustion cars, which would mean: a radical increase in the price of cars and a decline in their usefulness, depriving a large part of the population of the opportunity to own their own means of transportation, and elimination of thousands of jobs related to the traditional automotive industry.

Opposition to the Mobility Package, which would mean: increase the cost of transport throughout the Union, and thus fuel inflation, and blocking the development of the Polish transport industry, which is one of the key sectors of our economy.

Opposition to the EPBD Building Directive, which would mean: forced „climate renovations” at the expense of the owner in order to meet the exorbitant standards, astronomical costs for society as a whole due to the need to renovate millions of buildings that do not meet „climate” criteria, and raising housing and home prices.

Opposition to CBAM regulation, total ban on the use of fluorinated gases and other Fit for 55 solutions.

(…)

Poland without coal is a dangerous utopia (…) making Poland dependent on energy imports in the form of fuels and technology and components for wind and solar power plants. Therefore we propose:

Coal: Maintaining coal as a major part of Poland’s energy mix. Increasing coal mining. Modern use of coal (coal gasification, hydrogen production and CCS). Discounts in climate commitments on the pace of carbon dioxide reduction by Poland.

Atom: Technology transfer and training of personnel to achieve independence in nuclear power production. Technological development toward independent nuclear fuel production.

Gas: Investment in exploration of new gas fields. Increasing domestic extraction. Development of new extraction technologies. Limiting the presence of gas in the Polish energy mix to as much as can be extracted domestically and safely imported.

Geothermy. Local governments and companies will be able to implement geothermal projects faster, and Poles will be able to enjoy cheap clean electricity in just a few years.

Biomass and biogas. To unleash the production of energy for own use. Farmers to be allowed to use biofuels made from their own raw materials for their agricultural machinery. This primarily involves the production of biodiesel from rapeseed.

Photovoltaic and wind turbines. Rejecting the strategy of continuous subsidies and regulations. The market will decide.

Hydroelectricity: To build small water stages, pumped storage power plants and dams on rivers. Enabling inland navigation.

 


The Law and Justice (Prawo i Sprawiedliwość)

The party seeks to bolster the country’s energy sovereignty by diversifying its energy sources, encompassing coal, gas, biomass, renewable energies, and potentially nuclear in the future. Uniquely among the parties considered, it emphasizes clean air as a priority. However, it posits that until there are significant investments in renewable energy sources (RES) and nuclear energy, coal remains essential to Polish energy security. These investments should also focus on the growth of Polish technology. This narrative resonates with many themes often associated with the Confederation.

The fight for clean air is a priority of the Law and Justice government. In 2018, we launched the Clean Air program with a budget of PLN 130 billion until 2029, enabling comprehensive thermo-modernization of homes and replacement of heat sources with low-emission ones.

We led to the signing of a social agreement on the transformation of the charcoal mining sector in 2021 (among others „clean coal” installations and the termination of charcoal mining to the end of 2049).

In 2018, we adopted a law on promoting electricity from high-efficiency cogeneration, which is an important support for the supply of heat and electricity and the fight for clean air.

We have introduced into the legal order the institutions of the collective and virtual prosumer. Soon the prosumer directory will expand to include another category – the tenant prosumer, which will cover multi-apartment buildings.

The Program for the Construction of 100 City Rings for 2020-2030 with a budget of PLN 28 billion. As part of its implementation, road bypasses of towns along national roads are being built, taking transit traffic out of built-up areas.

(…)

Aiming to increase the country’s energy sovereignty, we have focused on infrastructure development, diversification of energy sources and introduction of new regulatory and system solutions. The energy policy of the Law and Justice party is stable and secure energy supply through full diversification (coal, gas, biomass, renewable energy sources, and in the future – nuclear). During the eight years of the rule of Law and Justice, we have led to the full derusification of the Polish energy sector. We are betting on energy independence through optimal use of Polish raw materials and dynamic development of low-cost renewable energy sources, including distributed energy.

We will offer Poles an Energy Pact, which will ensure Poland’s energy security for the coming decades. The pact will be based on three basic pillars: nuclear, renewable energy sources and reserves in the form of mining.

Until investments in RES and nuclear energy are made, coal is and will remain a guarantee of Polish energy security.

Investments will include expansion and modernization of medium- and low-voltage networks in order to enable the development of electrification, electromobility, connection of new sources, increase in resistance to adverse weather conditions, management of distribution network operation stability under conditions of high RES share, construction of electric vehicle charging infrastructure, digitalization and automation of distribution network operation, installation of remote reading meters, increase in use of cable technologies.

We are seeing increased interest in the use of heat pumps in individual households – already every third investment involves a heat pump as a heat source. Therefore, we have accelerated research and development work and will launch a factory of Polish heat pumps.

 


Given the nebulous treatment of clean air topics in party manifestos, we recommend the following strategies to strengthen clean air policy maturity:

  1. Foster Interdisciplinary Collaboration: The government should form a specialized task group composed of representatives from diverse ministries, government agencies, and stakeholders from both the public and private sectors, including NGOs. This group’s primary purpose would be to coordinate and collaborate on clean air policy matters.
  2. Identify Policy Stakeholders: It’s essential to pinpoint both the beneficiaries of policies and those who bear the costs to mitigate conflicts of interest. Beneficiaries should be categorized by social demographics, technological sectors, and clean air regions. Conversely, those bearing costs, or „obligatees”, should be recognized within fossil fuel industries, high-emission regions, and among consumers of traditional energy sources, including marginalized groups.
  3. Maintain Energy Resilience and Sovereignty: Poland should guard against becoming overly reliant on energy imports, whether these are fuels or components for renewable energy source (RES) plants. By promoting research and development in clean technologies, Poland can foster innovation, create indigenous expertise, ensure technological security, and lay the foundation for a sustainable economy.
  4. Leverage Data in Policy Work: The government should critically assess the air quality measurement system, ensuring coverage, sensor functionality and data accuracy. Special attention should be directed towards socially significant areas like residential zones, parks, schools, and hospitals. Incorporating health and economic data will provide a more comprehensive view of policy impacts, necessitating the creation of a robust evaluation matrix.
  5. Educate and Support the Public: Raising awareness about air pollution, its origins, and health repercussions should be paramount. The government should actively engage schools, healthcare providers, social media, and platforms for social dialogue. Moreover, gathering public feedback can inform and refine policy-supporting initiatives.

These strategies ought to be prioritized by the incoming government upon its establishment.

 

Lepszy niedouczony lekarz niż żaden – czy na pewno?

Rynek Zdrowia (P. Gumowska @X)

Anna Rulkiewicz podkreśliła jednocześnie, że „nie powinno się na ślepo rozdawać akredytacji wszystkim, kto tylko chce„, a placówki kształcące powinny być weryfikowane. „Trzeba też uważać, bo można mieć lekarza po rewelacyjnej uczelni, a okaże się, że lepiej by tym lekarzem nie był. Dlatego nie uogólniałabym tego” – mówi prezes Grupy Lux Med.

Jako pierwszy kontrowersyjną wypowiedź skomentował ją na Twitterze dr Robert Mołdach, Prezes Instytutu Zdrowi i Demokracji: „Ja przeciwnie. Wolę tworzyć takie warunki by przyciągać wybitnych lekarzy. By ci przyciągali kolejnych. Błędnie ukształtowane w trakcie studiów medyczne DNA jest nie do naprawy”. „Proszę przesłuchać cała wypowiedź i złapać kontekst. I tyle. Bez emocji. Jasno mówię o weryfikacji uczelni i nie wszystkim przyznawania akredytacji . Mówię w kontekście naszej firmy, która ma już bardzo duże zaplecze edukacyjne i cały czas szkoli i podnosi kompetencje personelowi medycznemu . Natomiast brak lekarzy , to brak możliwości dostępu na czas do opieki medycznej” – odpowiedziała na komentarz Anna Rulkiewicz.

W dyskusję włączył się także Jakub Kosikowski, rzecznik prasowy NIL. „Bez zaskoczenia, za jakość się płaci, z perspektywy pracodawcy tańszy lekarz to lepsza opcja. Przynajmniej z krótkookresowej perspektywy. Sektor prywatny ma zarabiać. Nie robią pełnego zakresu świadczeń, bardziej się w pl opłacają proste rzeczy a do tego nie trzeba wirtuozów” – napisał na Twitterze.

Zdaniem lekarza kardiologa Krzysztofa Tomczyka, potrzebny jest minimalny próg wymagań dla przyszłego lekarza kończącego studia. „Może różnimy się w podejściu. Ja nie akceptuję wypuszczania lekarzy do systemu poniżej pewnego minimum. Nauczy się? Nie nauczyć się przez 6 lat, nadrabiać na pacjentach? Uczymy się cały czas i doskonalimy. Jednak musi być minimalna poprzeczka, przed wyjściem w świat” – uważa Krzysztof Tomczyk.

Z kolei Grzegorz Kardas, lekarz, kandydat Trzeciej Drogi w wyborach do Sejmu komentuje: „krótko i na temat – porażka. Jeśli stawiacie jakość ponad ilość, to tylko źle świadczy o Waszej korporacji”.

Bardzo szczegółowo do wypowiedzi prezes Grupy Lux Med odniósł się dr n. med. i n. o zdrowiu, endokrynolog Szymon Suwała, który zwrócił uwagę na perspektywę pacjentów i zadał pytanie czy pacjenci też wolą niedouczonego lekarza

„Pani Prezes stwierdziła też, że:

  • biznes, taki jak prowadzony przez Prezes, może dokształcić lekarzy
  • nie należy bać się poszerzenia liczby kierunków lekarskich, gdyż przechodzą one akredytację, choć jednocześnie należy je weryfikować
  • pracodawca, który lekarza zatrudnia, powinien też wiedzieć, że bierze na siebie odpowiedzialność za takiego lekarza i jego monitorowanie

Prawda jest jednak taka, że:

  • biznes może mieć możliwości edukacyjne, ale konieczna jest wiedza bazowa, której nieprzygotowana uczelnia może studentowi nie dać (vide brak prosektoriów do nauki anatomii, „turystyka” zajęciowa zmuszająca do wielokilometrowych podróży studentów do mniej lub bardziej przygotowanych na to placówek edukacyjnych, nauczanie nie przy łóżku pacjenta, a przy prezentacji PowerPoint etc) – osobiście mam też obawy, że biznes będzie przygotowywał lekarza pod swoje ramy biznesowe, w tym również oparte na oszczednościach, a niekoniecznie na potrzebach pacjenta.
  • Część uczelni została dopuszczonych do kształcenia lekarzy pomimo negatywnej opinii Komisji Akredytacyjnej – Minister Zdrowia @aK_Sojka komentowała, że zdanie Komisji to wyłącznie rekomendacja, a nie zdanie wiążące.
  • Wiele poradni i szpitali zatrudnia lekarzy w trybie samozatrudnienia, gdzie choć lekarz ma obowiązek posiadania ubezpieczenia, to poza tym za swoje błędy odpowiada samodzielnie swoim majątkiem – odpowiedzialność placówki jest wtedy marginalna, co biznesowo jest dla tych placówek świetnym rozwiązaniem.
  • Tak naprawdę, kluczowa jest inna kwestia: czy pacjenci rzeczywiście wolą niedouczonych lekarzy, ewentualnie skrojonych przez modele biznesowe?”

Przewodniczący Porozumienia Rezydentów Sebastian Goncerz opublikował na Twitterze wykres prezentujący stosunek liczby pobieranych zaświadczeń wymaganych do emigracji do liczby absolwentów kierunków lekarskich w Hiszpanii.

S. Goncerz @X

Każdemu kto uważa, że nie należy się bać gwałtownego wzrostu liczby studentów i wydziałów lekarskich chciałbym pokazać ten wykres. To jest Hiszpania. Tu jest 7 tys. absolwentów co roku – 60% z nich planuje wyjechać. My za 6 lat będziemy mieli ich 8,5 tys. Czyżby „niech jadą”? – komentuje Sebastian Goncerz.

Wypowiedź prezes Lux Med wpisuję się w cel, jaki postawił sobie poprzedni minister zdrowia Adam Niedzielski. Od nowego roku akademickiego kształcenie przyszłych lekarzy będzie prowadzone na 40 uczelniach w Polsce. „To, czego najbardziej potrzebuje dziś system ochrony zdrowia, to kadry. Dlatego też uruchamiamy kierunki medyczne na państwowych uczelniach zawodowych i akademiach. Poziom w tych szkołach nie będzie odstawał od uniwersytetów. Będziemy w nie inwestować. Kierunki lekarskie w wyższych szkołach zawodowych dają dopływ kadr do lokalnych szpitali, do których nie trafiają absolwenci z dużych miast akademickich” – mówił w styczniu tego roku ówczesny minister zdrowia Adam Niedzielski. Wtórował mu wiceminister Piotr Bromber, który zapewniał, że student, bez względu na to, gdzie się uczy, podlega tym samym standardom kształcenia. „Na koniec studiów zdaje ten sam egzamin, co absolwenci uniwersytetów. Nikt nie jest uprzywilejowany. Od każdego wymagamy tej samej jakości” – mówił wiceminister.

Mimo tych zapewnień ze strony Ministerstwa Zdrowia najwięcej wątpliwości co do jakości kształcenia na nowo otwieranych kierunkach medycznych mają środowiska lekarskie. Biorąc pod uwagę wypowiedź Adama Niedzielskiego z tegorocznego VIII Kongresu Wyzwań Zdrowotnych, wydaje się, że obawy lekarzy mogą być uzasadnione: „Dużo możemy rozmawiać o reformowaniu, ale ktoś musi leczyć pacjentów. To jest sytuacja trudna w skali Europy, w skali całego świata. Specjalistów jest zawsze za mało. To, co robimy w ostatnich latach budzi kontrowersje, ale jestem zdeterminowany, żeby liczba lekarzy rosła lawinowo. Stąd te inicjatywy do otwierania kolejnych kierunków lekarskich niekoniecznie na uniwersytetach medycznych” – mówił minister zdrowia.

Dodam od siebie, że nawet nawet jeżeli Lux Med weźmie na siebie ciężar „dokształcania” i doskonalenia kompetencji młodych medyków, nie mamy gwarancji, że podobne działania podejmą inne placówki medyczne. Pomijam, czy zawsze to można czynić skutecznie.

Czy Twoja strategia rozwoju jest zgodna z polityką publiczną?

IZiD

Zrozumienie dojrzałości polityk publicznych, to zrozumienie szans na ich realizację, co jest nie do przecenienia. Badając poziom dojrzałości polityki publicznej, można zrozumieć, jak zawarte w nich priorytety i rozwiązania wpłyną na życie ludzi oraz na rozwój podmiotów działających w określonym sektorze gospodarki. Jakość i skuteczność tych polityk ma bezpośredni wpływ na przyszłość ludzi oraz na zdolność firm i organizacji do innowacji i adaptacji w dynamicznie zmieniającym się środowisku. Dojrzałość polityk publicznych powinna być uwzględniana w kształtowaniu strategii rozwoju.

Na tytułowej fotografii z prezentacji przedstawiono fragment wyników badania wykonanego przez Instytut Zdrowia i Demokracji dla Clean Air Fund, które koncentruje się na kwestiach polityki czystego powietrza w Polsce. Wykorzystując między innymi narzędzia analizy zdolności państwa opracowane w Center for International Development na Uniwersytecie Harvarda, analizujemy, które partie polityczne w Polsce, w jakich obszarach i w jakim stopniu różnią się w podejściu do wyzwań związanych z zanieczyszczeniem powietrza. Porównujemy to z zagadnieniami, w których są zgodne i które pozytywnie mówią o dojrzałości polityki publicznej czystego powietrza. Nakładając te dane na arenę interesariuszy, dokonując analizy luk i syntezy rozwiązań na mapie ich skuteczności i wykonalności, formułujemy rekomendacje inicjatyw strategicznych wspierających daną politykę rozwoju. To działanie przynosi naszym partnerom wymierne rezultaty w postaci ograniczenia obszaru i skali ryzyka, sformułowania scenariuszy działań i wyboru optymalnej ścieżki rozwoju.

W kontekście czystego powietrza, konsekwencje niewłaściwie skonstruowanych lub nieskutecznych polityk mogą być dalekosiężne, wpływając na zdrowie społeczności, jakość życia oraz rozwój gospodarczy regionów. Badanie dojrzałości tych polityk pozwala nie tylko na identyfikację potencjalnych luk i różnic, ale także na budowanie strategii, które wspierają zarówno cele społeczne, jak i gospodarcze. To przesłanie jest nie tylko ważne dla sektora ochrony zdrowia oraz sektora ochrony środowiska, ale dla każdej branży, w której polityki publiczne odgrywają kluczową rolę.

Zapraszamy do kontaktu, jeśli jesteś zainteresowany(a) strategią rozwoju swojej organizacji w kontekście polityk publicznych.

Zdrowie w programach wyborczych 2023

Arek Socha (Pixabay)

Poniżej prezentujemy przegląd propozycji, które padły w czasie konwencji wyborczych obu ugrupowań, które odbyły się podczas ostatniego weekendu.

„100 konkretów na 100 dni” – pod takim hasłem odbyła się w sobotę 9 września konwencja wyborcza Koalicji Obywatelskiej w Tarnowie. W obszarze ochrony zdrowia w ciągu pierwszych 100 dni rządów KO deklaruje:

  • wprowadzenie łatwego w obsłudze i czytelnego system rezerwacji wizyt (smsy, maile) na kształt funkcjonującego w systemie prywatnym
  • wprowadzenie bonu na profilaktykę i leczenie stomatologiczne dla dzieci i młodzieży do wykorzystania w każdym gabinecie stomatologicznym, przywrócenie opieki dentystycznej w szkołach podstawowych.
  • zniesienie limitów NFZ w lecznictwie szpitalnym, dzięki czemu znacząco ma skrócić się czas oczekiwania na konsultacje i zabiegi
  • na obszarach pozbawionych odpowiedniej diagnostyki stworzenie Powiatowych Centrów Zdrowia zapewniających powszechny i równy dostęp do diagnostyki, leczenia ambulatoryjnego i świadczeń specjalistycznych
  • dzięki odblokowanym środkom unijnym zwiększenie dostępności lekarzy geriatrów oraz opieki długoterminowej
  • wprowadzenie na stałe finansowanie in vitro z budżetu państwa – nie mniej niż 500 mln zł rocznie
  • aborcja do 12 tygodnia ciąży będzie legalna, bezpieczna i dostępna – żaden szpital działający w ramach z NFZ nie będzie mógł zasłonić się klauzulą sumienia i odmówić zabiegu
  • zapewnienie prawa do bezpłatnego znieczulenia przy porodzie
  • zapewnienie pełnego dostępu do darmowych badań prenatalnych
  • zapewnienie dostępu do „antykoncepcji awaryjnej” bez recepty

Więcej TUTAJ

PiS zaprezentował szczegóły swojego programu wyborczego „Bezpieczna Przyszłość Polaków” podczas konwencji wyborczej w Końskich. Jedna z najnowszych propozycji partii rządzącej finansowanie ze środków ochrony zdrowia profilaktycznych inicjatyw Ministerstwa Sportu. Głównym celem polityki zdrowotnej Prawa i Sprawiedliwości jest troska o zdrowie publiczne – deklaruje PiS w swoim programie wyborczym i deklaruje, że do 2031 r. wprowadzi następujące rozwiązania:

  • poszerzenie listy nowoczesnych terapii refundowanych – PiS przewiduje największy wzrost we wskazaniach onkologicznych i kardiologicznych oraz chorobach rzadkich
  • kontynuację unowocześniania inspekcji sanitarnych poprzez rozbudowę laboratoriów, badających w najwyższym standardzie zagrożenia epidemiczne, informatyzację inspekcji dzięki rozbudowie centralnego systemu i doposażenie sprzętowe oraz dalszą poprawę warunków pracy w inspekcji
  • wspieranie polskich producentów, realizowane zarówno na poziomie refundacji leków, jak również inwestycji w ich wytwarzanie
  • wzrost finansowania systemu opieki zdrowotnej do poziomu 7% PKB w 2027 r.
  • zwiększenie liczby lekarzy specjalistów
  • skrócenie czasu oczekiwania pacjenta na wizytę – pierwszym krokiem do tego celu ma być zwiększanie liczby studentów na kierunku lekarskim i innych kierunkach medycznych
  • wprowadzenie sieci neurologicznej oraz koordynacji w opiece hematologicznej
  • wprowadzenie opieki farmaceutycznej jako wsparcia dla pacjentów przyjmujących wiele leków
  • utrzymanie sieci szpitali powiatowych jako lokalnych centrów diagnostyki, wyposażonych w najnowocześniejsze urządzenia
  • rozszerzenie kompetencji pielęgniarek i innego personelu medycznego, dzięki czemu lekarz będzie miał więcej czasu dla pacjentów
  • wprowadzenie w poradniach specjalistycznych pakietu świadczeń, które pozwolą na przeprowadzenie jak najszerszej wymaganej diagnostyki w ramach jednej porady
  • system eRejestracji do specjalistów
  • zwiększenie udziału pacjentów i organizacji pacjenckich w podejmowaniu decyzji o założeniach i szczegółowym kształcie proponowanych rozwiązań
  • program „Dobry posiłek” dla wszystkich pacjentów polskich szpitali
  • w program profilaktyki zdrowotnej jeszcze bardziej zaangażowane zostaną szkoły
  • stworzenie mechanizmów, które spowodują powołanie zdecydowanie większej liczby klubów sportowych, zbudowanie 45 tys. klubów (lub sekcji) sportowych w Polsce do 2031 r. – w tym celu wprowadzenie programu „Bon Olimpijski”, który będzie wzmacniał finansowo istniejące kluby, a także stymulował powstawanie nowych klubów oraz nowych sekcji w klubach istniejących

Prezentując program wyborczy prezes PiS podkreślał, że kobieta w ciąży ma pełne prawo do życia i zdrowia. „Każdy człowiek ma swoją godność i my to szanujemy i będziemy to szanowali. Kobieta w ciąży, kobieta rodząca ma pełne prawo do życia i zdrowia. To prawo musi być uznawane. I my je uznajemy” – mówił Jarosław Kaczyński. Więcej TUTAJ

Lewica zaprezentowała szczegóły swojego programu wyborczego w obszarze ochrony zdrowia podczas konferencji prasowych 11 i 12 września. Główny przekaz Lewicy to: „Ochrona zdrowia dla milionów, a nie dla milionerów”. „Ochrona zdrowia potrzebuje zmiany wyceny świadczeń, a także finansowania pensji pracowników prosto z budżetu NFZ” – mówili podczas konferencji prasowej politycy Lewicy. Jak podkreślili należy również ograniczyć do minimum politykę outsourcingu przy zatrudnianiu personelu, cała sfera budżetowa powinna otrzymać 20-procentową podwyżkę. Lewica chce przeznaczyć 8 procent PKB na ochronę zdrowia. Kolejne punkty programu to m.in.:

  • Zwiększenie roli placówek Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ).
  • Ograniczenie nadmiernej hospitalizacji poprzez poprawę koordynacji działań placówek zdrowotnych i odpowiednie finansowanie POZ i Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej.
  • Szpitale zostaną odciążone z wykonywania zadań, które można realizować na niższych szczeblach.
  • Zwiększenie liczby przyjęć na specjalizacje lekarskie zgodnie z potrzebami społecznymi.
  • Dodatkowe środki, aby zagwarantować jakość kształcenia.
  • Stworzenie odpowiednich warunków pracy pielęgniarkom i absolwentom innych kierunków medycznych, aby zachęcić ich do pracy w publicznych placówkach ochrony zdrowia w Polsce.
  • Odciążenie lekarzy i pielęgniarek poprzez zatrudnienie asystentów i opiekunów medycznych na każdym oddziale.
  • Nowelizacja ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, aby wprowadzić w życie zasadę no-fault.
  • Dodatkowe 4 mld zł rocznie na remonty i zakup sprzętu w szpitalach powiatowych i wojewódzkich.
  • Rozszerzenie pakietu gwarantowanych świadczeń z zakresu leczenia stomatologicznego, w tym o leczenie kanałowe i nowoczesne wypełnienia wszystkich zębów oraz wysokiej jakości protetykę.
  • Powszechny dostęp do pomocy psychologicznej i psychiatrycznej w publicznej ochronie zdrowia.
  • Korzystanie z porady ginekologicznej lub urologicznej przez osobę małoletnią powyżej 15. roku życia na podstawie wyłącznie własnej zgody.
  • Refundowane i dostępne badania prenatalne – dostęp do szerokiego katalogu badań, w tym do USG genetycznego, testów PAPP-A, potrójnego, najnowocześniejszych nieinwazyjnych testów prenatalnych, a w przypadku wskazań medycznych także amniopunkcji, biopsji kosmówki i kordocentezy. Zatajanie wyników badań przed pacjentką będzie karalne.
  • Dofinansowanie urzędu Rzecznika Praw Pacjenta.
  • Zwalczanie wywozu leków z Polski m.in. poprzez zwiększeni ściągalności kar pieniężnych z podmiotów i osób zamieszanych w ten proceder.
  • Uruchomienie programu rozwoju krajowego przemysłu farmaceutycznego finansowany z budżetu państwa i osadzonego w politykach przemysłowych UE.
  • Dodatkowe środki dla Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej.
  • Antykoncepcja awaryjna dostępna bez recepty.
  • Publiczny ogólnopaństwowy program leczenia niepłodności, w tym przez zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro).
  • Dostępne i bezpłatne szczepienia przeciwko grypie sezonowej, uzupełnianie szczepień na odrę i inne choroby zakaźne dla osób dorosłych.
  • Poszerzenie grupy docelowej bezpłatnych szczepień o pneumokoki i HPV.

Więcej TUTAJ

W tegorocznych wyborach parlamentarnych do Sejmu i Senatu kandyduje ponad 120 lekarzy. Czy to dużo czy mało? Czy od tego zależy jakość prawodawstwa regulującego obszar zdrowia? Czy sprawy zdrowia mogą być lepiej reprezentowane, gdy liczba lekarzy w Parlamencie będzie wyższa? Redakcja IZiD MarketBrief zapytała o to Jacka Krajewskiego, Prezesa Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie oraz Łukasza Jankowskiego, Prezesa Naczelnej Izby Lekarskiej. Więcej TUTAJ

Ponad 120 lekarzy kandyduje do Sejmu i Senatu

IZiD

W tegorocznych wyborach parlamentarnych na listach wyborczych znalazło się 104 lekarzy kandydujących do Sejmu i 22 do Senatu. W 2019 roku do Sejmu kandydowało ponad 100 medyków – do Sejmu weszło 16, a do Senatu 13.

Czy to dużo czy mało? Czy od tego zależy jakość prawodawstwa regulującego obszar zdrowia? Czy sprawy zdrowia mogą być lepiej reprezentowane, gdy liczba lekarzy w Parlamencie będzie wyższa? Redakcja IZiD MarketBrief zapytała o to Jacka Krajewskiego, Prezesa Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie oraz Łukasza Jankowskiego, Prezesa Naczelnej Izby Lekarskiej.

 


„Parafrazując zdanie Rene Dubosa „myśl globalnie, działaj lokalnie” można powiedzieć, że zainteresowanie polityką tak dużej liczby lekarzy to dobra wiadomość dla naszego środowiska, ale także dla wszystkich Polaków.  Poszerzenie wiedzy o innych sferach, którymi zajmuje się polityka i wyjście poza obręb swoich codziennych spraw daje wszechstronne spojrzenie na życie naszego społeczeństwa” – ocenia Jacek Krajewski. „Dystans, który się wtedy uzyskuje wobec np. problemów systemu opieki zdrowotnej bardzo się przydaje przy tworzenie nowych regulacji. Z kolei powrót z polityki na „stare podwórko” daje środowisku medycznemu doświadczonych i obytych działaczy, którzy potrafią artykułować sprawy zdrowia w sposób zrozumiały dla wszystkich. Niewątpliwie, im większa grupa lekarzy w obu izbach naszego Parlamentu tym lepiej dla jakości tworzonych przepisów, szczególnie regulacji „zdrowotnych”. Lekarze pracując na co dzień w szpitalach i przychodniach zdają sobie sprawę z istniejących tam warunków pracy i barier utrudniających uzyskiwanie lepszej jakości świadczeń udzielanych pacjentom. Sami będąc ekspertami w tej dziedzinie potrafią wskazać innych, którzy jako doradcy komisji czy zespołów parlamentarnych mogą pomóc polepszyć istniejące w legislacji zdrowotnej status quo” – dodaje Prezes Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie.

„Środowisku lekarskiemu zależy na tym, żeby nasi przedstawiciele byli obecni w Parlamencie”– mówi natomiast Łukasz Jankowski, Prezes Naczelnej Izby Lekarskiej. „Niezależnie od opcji politycznej i światopoglądu tym, co łączy wszystkich lekarzy jest dążenie do stworzenia systemu, w którym pacjent będzie mógł być leczony zgodnie z aktualną wiedzą medyczną, w jak najlepszych warunkach. Głos praktyków systemu często nie był brany pod uwagę przy stanowieniu prawa, tym bardziej warto, aby to sami lekarze – praktycy to prawo tworzyli. NIL zaprosiła wszystkich kandydatów na parlamentarzystów – lekarzy – na spotkanie w dniu 14 września, planujemy również przybliżenie postaci kandydatów wszystkim członkom naszego środowiska poprzez zamieszczenie informacji o kandydatach w „Gazecie Lekarskiej” i na stronach NIL. W ten sposób chcemy zachęcić lekarzy nie tylko do wybierania do Sejmu i Senatu kolegów po fachu, ale również do wykorzystania czasu przed wyborami na dyskusje z kandydatami i zgłaszanie im realnych problemów do rozwiązania w ich miejscach pracy – oddziałach szpitalnych i przychodniach” – dodaje Prezes NIL.

Naczelna Izba Lekarska rozesłała do wszystkich komitetów wyborczych partii politycznych biorących udział w tegorocznych wyborach parlamentarnych listę pytań na temat systemu opieki zdrowotnej. Odpowiedzi na nie staną się podstawą do stworzenia przez NIL „latarnika wyborczego” przedstawiającego zamierzenia i propozycje poszczególnych ugrupowań/koalicji dotyczące organizacji systemu ochrony zdrowia w Polsce. Pytania przygotowane przez NIL dotyczą planów na organizację i finansowanie ochrony zdrowia w Polsce, programu kształcenia przyszłych lekarzy i lekarzy dentystów oraz roli samorządów zawodów zaufania publicznego związanych z ochroną zdrowia. Na odpowiedzi NIL oczekuje do 8 września 2023 r.

Otrzymuj informacje od IZiD

Adres e-mail będzie wykorzystywany zgodnie z Polityką Prywatności dostępną pod adresem https://www.izid.pl/polityka-prywatnosci/ wyłącznie do przesyłania Ci naszego newslettera oraz informacji o działalności Instytutu Zdrowia i Demokracji.

ikona ikona ikona